साक्षरता एक आधारभूत मानव अधिकार हो र यो व्यक्तिगत, सामाजिक र आर्थिक विकासको महत्वपूर्ण आधारशिला हो। यसले नागरिकको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउनुका साथै राष्ट्रिय विकासमा पनि प्रत्यक्ष योगदान पुर्याउँछ। यस खण्डमा केराबारी गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा नागरिकहरूको साक्षरताको अवस्थाको विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
केराबारी गाउँपालिकामा कुल ३४,१४४ जनसंख्यामध्ये८३.४१% अर्थात् २८,४८०जनाले पढ्न र लेख्न जान्दछन्, ०.८०% अर्थात् २७४ जनाले पढ्न मात्र जान्दछन्, र१५.७९% अर्थात् ५,३९०जना निरक्षर रहेका छन्।
केराबारी गाउँपालिकामा साक्षरताको अवस्थाको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:
कुल जनसंख्या: ३४,१४४
क्र.सं. | साक्षरताको अवस्था | जनसंख्या | प्रतिशत |
---|---|---|---|
१ | पढ्न र लेख्न जान्ने | २८,४८० | ८३.४१% |
२ | पढ्न मात्र जान्ने | २७४ | ०.८०% |
३ | निरक्षर | ५,३९० | १५.७९% |
जम्मा | ३४,१४४ | १००.००% |
वडा अनुसार विभिन्न साक्षरताको अवस्थाको वितरण
विभिन्न वडाहरूमा साक्षर र निरक्षर जनसंख्याको तुलना
वडा अनुसार साक्षरताको विस्तृत विश्लेषण
वडा नं. | जम्मा जनसंख्या | पढ्न र लेख्न जान्ने | पढ्न मात्र जान्ने | निरक्षर | साक्षरता दर |
---|---|---|---|---|---|
वडा १० | ३,६२३ | ३,२०० (८८.३२%) | ३ (०.०८%) | ४२० (११.५९%) | ८८.४१% |
वडा २ | २,१९३ | १,८८० (८५.७३%) | २३ (१.०५%) | २९० (१३.२२%) | ८६.७८% |
वडा ५ | ४,०४२ | ३,५०० (८६.५९%) | २ (०.०५%) | ५४० (१३.३६%) | ८६.६४% |
वडा ८ | ३,८७८ | ३,३५० (८६.३८%) | ८ (०.२१%) | ५२० (१३.४१%) | ८६.५९% |
वडा ९ | ५,६२७ | ४,८५० (८६.१९%) | १७ (०.३०%) | ७६० (१३.५१%) | ८६.४९% |
वडा ७ | ४,०१३ | ३,४०० (८४.७२%) | ३३ (०.८२%) | ५८० (१४.४५%) | ८५.५५% |
वडा ३ | ३,२७८ | २,६५० (८०.८४%) | १८ (०.५५%) | ६१० (१८.६१%) | ८१.३९% |
वडा १ | २,००० | १,६०० (८०.००%) | ० (०.००%) | ४०० (२०.००%) | ८०.००% |
वडा ६ | ३,८५७ | २,८५० (७३.८९%) | १५७ (४.०७%) | ८५० (२२.०४%) | ७७.९६% |
वडा ४ | १,६३३ | १,२०० (७३.४८%) | १३ (०.८०%) | ४२० (२५.७२%) | ७४.२८% |
पालिका जम्मा | ३४,१४४ | २८,४८० (८३.४१%) | २७४ (०.८०%) | ५,३९० (१५.७९%) | ८४.२१% |
कुल जनसंख्या: २,०००
कुल जनसंख्या: २,१९३
कुल जनसंख्या: ३,२७८
कुल जनसंख्या: १,६३३
कुल जनसंख्या: ४,०४२
कुल जनसंख्या: ३,८५७
कुल जनसंख्या: ४,०१३
कुल जनसंख्या: ३,८७८
कुल जनसंख्या: ५,६२७
कुल जनसंख्या: ३,६२३
केराबारी गाउँपालिकामा साक्षरताको अवस्थाको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा८४.२१% जनसंख्या साक्षर रहेका छन्, जसमध्ये ८३.४१% ले पढ्न र लेख्न जान्दछन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. १० मा सबैभन्दा राम्रो साक्षरता दर ८८.४१% रहेको छ।
८३.४१%
२८,४८० जना(28,480 people)
०.८०%
२७४ जना(274 people)
१५.७९%
५,३९० जना(5,390 people)
वडा १०
साक्षरता दर: ८८.४१%88.41% literacy rate
वडा ४
निरक्षर दर: २५.७२%25.72% illiteracy rate
यस वडामा ४२० जना (कुल १,६३३ मध्ये) निरक्षर छन्। साक्षरता अभियानको लागि यस वडामा विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने देखिन्छ।
उच्च स्तर
•सूचकाङ्क विवरण: साक्षरताको यो सूचकाङ्क पढ्न लेख्न जान्ने, पढ्न मात्र जान्ने, र निरक्षर जनसंख्याको भारित औसतमा आधारित छ।
•व्याख्या: ८३.८अंकले उच्च स्तरको साक्षरता दर्शाउँछ। यसमा सुधारका लागि साक्षरता अभियान तथा शिक्षा विस्तारका कार्यक्रमहरू आवश्यक छन्।
केराबारी गाउँपालिकामा साक्षरताको अवस्थाको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:
यसरी केराबारी गाउँपालिकामा साक्षरताको अवस्थाको विश्लेषणले पालिकामा शैक्षिक विकासको अवस्था र भविष्यको शैक्षिक नीति निर्माणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। यसका लागि वडागत विशेषताहरूलाई ध्यानमा राखी शिक्षा क्षेत्रको विस्तारका कार्यक्रमहरू तर्जुमा गर्नु आवश्यक देखिन्छ।