केराबारी गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको अवस्था
परिचय
खाना पकाउने इन्धनको प्रयोग एक महत्वपूर्ण भौतिक सूचक हो जसले समुदायको जीवनस्तर, वातावरणीय स्वास्थ्य र स्वच्छ ऊर्जामा पहुँचको अवस्थालाई दर्शाउँछ। खाना पकाउनको लागि प्रयोग गरिने इन्धनको प्रकारले स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्नुका साथै वातावरणीय दिगोपना र आर्थिक-सामाजिक अवस्थाको पनि संकेत गर्दछ। यस खण्डमा केराबारी गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा प्रयोग हुने खाना पकाउने इन्धनको विस्तृत विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
केराबारी गाउँपालिकामा कुल ३,९९७ घरधुरी मध्ये१७.५४% घरधुरीले एल.पी. ग्याँस,५१.६१% घरधुरीले दाउरा/काठ/कोइला, र०.२०% घरधुरीले गोबर ग्याँसको प्रयोग गर्दछन्।
खाना पकाउने इन्धनको वितरण
केराबारी गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:
खाना पकाउने इन्धन अनुसार वितरण
कुल घरधुरी: ३,९९७
पाई चार्ट
तालिका
| क्र.सं. | खाना पकाउने इन्धनको प्रकार | घरधुरी | प्रतिशत |
|---|---|---|---|
| १ | दाउरा/काठ/कोइला | २,०६३ | ५१.६१% |
| २ | एल.पी. ग्याँस | ७०१ | १७.५४% |
| ३ | मट्टितेल | २ | ०.०५% |
| ४ | गोबर ग्याँस | ८ | ०.२०% |
| ५ | अन्य | १,२२३ | ३०.६०% |
| जम्मा | ३,९९७ | १००.००% | |
खाना पकाउने इन्धनको वितरण
वडा अनुसार खाना पकाउने इन्धनको प्रयोग
वडा अनुसार विभिन्न प्रकारको खाना पकाउने इन्धनको वितरण
वडागत स्वच्छ इन्धन प्रयोग
विभिन्न वडाहरूमा स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, बायोग्यास) प्रयोग गर्ने घरधुरीको तुलना
वडागत खाना पकाउने इन्धनको विश्लेषण
वडा अनुसार खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विस्तृत विश्लेषण
| वडा नं. | जम्मा घरधुरी | दाउरा/काठ/कोइला | एल.पी. ग्याँस | मट्टितेल | विद्युत | गोबर ग्याँस | गोबर/गुँइठा | अन्य |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| वडा १ | ३८८ | ३६८ (९४.८५%) | ११ (२.८४%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ९ (२.३२%) |
| वडा २ | ५४१ | ४०९ (७५.६०%) | ११ (२.०३%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १२१ (२२.३७%) |
| वडा ३ | ३२२ | १५० (४६.५८%) | २१ (६.५२%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १५१ (४६.८९%) |
| वडा ४ | ३३२ | ३०० (९०.३६%) | ६ (१.८१%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | २६ (७.८३%) |
| वडा ५ | २३६ | १२० (५०.८५%) | ३२ (१३.५६%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ५ (२.१२%) | ० (०.००%) | ७९ (३३.४७%) |
| वडा ६ | ३६४ | २१९ (६०.१६%) | ९८ (२६.९२%) | २ (०.५५%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ४५ (१२.३६%) |
| वडा ७ | २९७ | ६९ (२३.२३%) | ६३ (२१.२१%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १६५ (५५.५६%) |
| वडा ८ | ६९७ | १११ (१५.९३%) | १८४ (२६.४०%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ३ (०.४३%) | ० (०.००%) | ३९९ (५७.२५%) |
| वडा ९ | ५०१ | २७१ (५४.०९%) | ६२ (१२.३८%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १६८ (३३.५३%) |
| वडा १० | ३१९ | ४६ (१४.४२%) | २१३ (६६.७७%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ६० (१८.८१%) |
| पालिका जम्मा | ३,९९७ | २,०६३ (५१.६१%) | ७०१ (१७.५४%) | २ (०.०५%) | ० (०.००%) | ८ (०.२०%) | ० (०.००%) | १,२२३ (३०.६०%) |
वडागत खाना पकाउने इन्धनको वितरण
वडा १
कुल घरधुरी: ३८८
वडा २
कुल घरधुरी: ५४१
वडा ३
कुल घरधुरी: ३२२
वडा ४
कुल घरधुरी: ३३२
वडा ५
कुल घरधुरी: २३६
वडा ६
कुल घरधुरी: ३६४
वडा ७
कुल घरधुरी: २९७
वडा ८
कुल घरधुरी: ६९७
वडा ९
कुल घरधुरी: ५०१
वडा १०
कुल घरधुरी: ३१९
खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विश्लेषण
केराबारी गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा१७.७४% घरधुरीले स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, गोबर ग्याँस) प्रयोग गर्दछन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. १० मा सबैभन्दा बढी स्वच्छ इन्धन प्रयोग गरिएको छ, जहाँ ६६.७७% घरधुरीहरूले स्वच्छ इन्धन प्रयोग गर्दछन्।
दाउरा/काठ/कोइलाWood/Firewood/Coal
५१.६१%
२,०६३ घरधुरी(2,063 households)
एल.पी. ग्याँसLP Gas
१७.५४%
७०१ घरधुरी(701 households)
अन्यOther
३०.६०%
१,२२३ घरधुरी(1,223 households)
खाना पकाउने इन्धन प्रयोगको विस्तृत विश्लेषणDetailed Cooking Fuel Usage Analysis of Khajura
स्वच्छ इन्धन प्रयोगमा अग्रणी वडाWard with Best Clean Fuel Usage in Khajura Rural Municipality
वडा १०
स्वच्छ इन्धन प्रयोग: ६६.७७%66.77% clean fuel usage
विशेषताहरू
यस वडामा स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, गोबर ग्याँस) को प्रयोग उच्च छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा ४९.०३% ले बढी छ।
यसले यस वडाको आर्थिक अवस्था राम्रो भएको र आधुनिक इन्धनमा पहुँच बढी भएको संकेत गर्दछ, जसले यहाँको जनताको वातावरणीय स्वास्थ्य र जीवनस्तरमा सकारात्मक प्रभाव पारेको छ।
स्वच्छ इन्धन प्रयोगमा पछाडि परेको वडाWard with Lowest Clean Fuel Usage in Khajura
वडा ४
स्वच्छ इन्धन प्रयोग: १.८१%1.81% clean fuel usage
सुधार आवश्यक
यस वडामा स्वच्छ इन्धनको प्रयोग न्यून छ। अधिकांश घरधुरीहरूले दाउरा/काठ/कोइला जस्ता परम्परागत इन्धन प्रयोग गर्ने गर्दछन्, जसले स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पार्नुका साथै वातावरणीय विनाशमा योगदान पुर्याउँछ।
स्वच्छ इन्धन सूचकाङ्क
मध्यम स्तर
•सूचकाङ्क विवरण: स्वच्छ इन्धन सूचकाङ्क विभिन्न इन्धन प्रकारहरूको प्रयोग र तिनीहरूको वातावरणीय प्रभावको भारित औसतमा आधारित छ।
•व्याख्या: ३७.२ अंकले मध्यम स्वच्छ इन्धन प्रयोग दर्शाउँछ। यसमा सुधारका लागि एल.पी. ग्याँस र विद्युतको पहुँच र प्रयोग बढाउनुपर्ने देखिन्छ।
इन्धन प्रयोग विश्लेषण
स्वच्छ इन्धन प्रयोग
कुल ७०९ घरधुरीले स्वच्छ इन्धन प्रयोग गर्दछन्
स्वच्छ इन्धन प्रवर्द्धन रणनीति
केराबारी गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:
यसरी केराबारी गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विश्लेषणले पालिकामा स्वच्छ र वातावरणमैत्री इन्धनको पहुँच र प्रयोग बढाउनका लागि लक्षित कार्यक्रम संचालन गर्न आवश्यक सूचना उपलब्ध गराउँछ। यसले घरभित्रको वायु प्रदूषण कम गरी महिला तथा बालबालिकाको स्वास्थ्य सुधार, वन विनाश कम गर्ने र समग्र पर्यावरणीय सन्तुलन कायम गर्न सहयोग पुर्याउँछ।